ซานโดร บอตติเชลลี ศิลปินผู้สร้างผลงานสุดประณีตอ่อนหวานงดงามดั่งฝัน

ซานโดร บอตติเชลลี (Sandro Botticelli) เป็นหนึ่งในจิตรกรผู้ยิ่งใหญ่ในยุคเรอเนสซองส์ตอนต้น ผลงานของเขามีความโดดเด่นที่ความประณีตอ่อนหวานนุ่มนวล ที่ปรากฏให้เห็นเด่นชัดจนเป็นเอกลักษณ์ประจำตัวในภาพเขียนเกือบทุกแนว ทั้งแนวศาสนา แนวตำนาน หรือภาพเหมือนบุคคล ภาพ The Birth of Venus และ Primavera ที่มีชื่อเสียงโด่งดังก้องโลกนั้นได้รับการยกย่องให้เป็นตัวอย่างที่สมบูรณ์แบบของจิตวิญญาณแห่งยุคเรอเนสซองส์ ในช่วงบั้นปลายชีวิตชื่อเสียงของบอตติเชลลีต้องตกต่ำด่างพร้อยตามผู้อุปภัมภ์ที่หมดอำนาจ เขาจึงไม่ได้รับการยกย่องเท่าที่ควร แต่ผลงานของเขามิได้ด้อยค่าลง ยังคงยืนยงเรื่อยมาจวบจนปัจจุบัน

 
หนุ่มน้อยช่างทองผู้ผันตัวเป็นศิลปิน

botticelli-religious-paintings-1

 
บอตติเชลลี เป็นชาวอิตาลี เกิดเมื่อปี 1445 ที่เมืองฟลอเรนซ์ เป็นลูกคนสุดท้องของช่างฟอกหนัง หลังจากเรียนจบโรงเรียนขั้นพื้นฐานตอนอายุราว 14 ปี เขาถูกส่งไปฝึกเป็นช่างทอง แต่เนื่องจากบอตติเชลลีชอบการเขียนภาพมากกว่า อีก 2 – 3 ปีต่อมาพ่อของเขาจึงให้ไปเป็นลูกศิษย์ของ Filippo Lippi จิตรกรชื่อดังแห่งเมืองฟลอเรนซ์ในยุคนั้น บอตติเชลลีได้เรียนรู้เทคนิคการเขียนภาพบนแผ่นไม้ (ตอนนั้นการเขียนภาพบนผ้าใบยังไม่แพร่หลาย), การเขียนภาพปูนเปียก (fresco) และการเขียนทัศนียภาพเชิงเส้น รวมทั้งการจัดองค์ประกอบและเครื่องแต่งกายที่งดงามแบบเพ้อฝัน สิ่งเหล่านี้ยังปรากฏให้เห็นในผลงานของเขาแม้ว่าภายหลังบอตติเชลลีจะพัฒนาสไตล์เป็นของตัวเองแล้ว

ราวปี 1467 Lippi ออกจากฟลอเรนซ์ไปทำงานที่เมืองอื่น บอตติเชลลีก็ฝึกปรือฝีมือด้วยตัวเองต่อไป รวมทั้งไปเรียนรู้เพิ่มเติมกับ Antonio Pollaiuolo และ Andrea del Verrocchio (ครูของ Leonardo da Vinci) ซึ่งช่วยให้เขาเขียนภาพได้อย่างมีพลังและสวยงามกลมกลึงแบบงานประติมากรรม จนถึงปี 1470 เขาจึงเปิดสตูดิโอเขียนภาพของตัวเองรับงานใหญ่น้อยในฟลอเรนซ์ บอตติเชลลีใช้เวลาราว 10 ปีต่อมาในการพัฒนาฝีมือ สร้างผลงาน สั่งสมชื่อเสียงและบารมี จนกลายเป็นศิลปินมีชื่อแห่งเมืองฟลอเรนซ์ ผลงานที่โดดเด่นในช่วงนี้ได้แก่ภาพ Adoration of the Magi ที่มีภาพเหมือนตัวเขาเองในภาพนี้ด้วย และภาพ Fortitude

 
ฝากผลงานและสร้างชื่อในกรุงโรม

botticelli-sistine-chapel-1

 
ปี 1481 พระสันตปาปา Sixtus IV เรียกตัวบอตติเชลลีและศิลปินคนสำคัญจากฟลอเรนซ์และแถบภาคกลางของอิตาลีมาเขียนภาพปูนเปียกบนผนังโบสถ์น้อยซีสตินในกรุงโรมที่เพิ่งจะสร้างเสร็จ งานนี้เป็นงานใหญ่มาก ถือเป็นงานตกแต่งสำคัญและมีส่วนอย่างมากต่อชื่อเสียงของโบสถ์น้อยแห่งนี้ ถึงแม้บอตติเชลลีจะไม่ค่อยถนัดกับการเขียนภาพปูนเปียก แต่เขาก็ได้ฝากฝีมือให้เห็นประจักษ์ด้วยภาพขนาดใหญ่ 3 ภาพ ได้แก่ภาพ Temptations of Christ, Youth of Moses และ Punishment of the Sons of Corah โดยเฉพาะภาพ Trials of Moses ได้รับคำชื่นชมอย่างมาก บอตติเชลลียังได้เขียนภาพปูนเปียกของพระสันตปาปา Sixtus II ไว้อีกภาพหนึ่งด้วย น่าเสียดายที่ในอีกหลายสิบปีต่อมาความงดงามและชื่อเสียงของผลงานบนผนังเหล่านี้ถูกบดบังด้วยผลงานสุดมหัศจรรย์บนเพดานของโบสถ์น้อยจากฝีมือของ Michelangelo

 
รังสรรค์ผลงานตามกระแสนิยม

botticelli-religious-paintings-10

 
ปี 1482 บอตติเชลลีกลับมาที่ฟลอเรนซ์พร้อมกับชื่อเสียงที่เพิ่มพูน มีงานหลั่งไหลเข้ามาพร้อมกับค่าจ้างที่แพงกว่าเก่า ในช่วงเวลาเดียวกับที่เขากลับมาเป็นดาวจรัสแสงในเมืองฟลอเรนซ์ บรรดาศิลปินดาวรุ่งหน้าใหม่ได้ทยอยออกจากฟลอเรนซ์ไปสร้างชื่อที่อื่นกันหลายคน รวมทั้งศิลปินที่เคยเรียนกับครูคนเดียวกับเขาที่ชื่อ Leonardo da Vinci ซึ่งออกไปสร้างชื่อและผลงานยิ่งใหญ่ที่เมืองมิลาน บอตติเชลลีได้รับงานชิ้นสำคัญในแนวเกี่ยวกับศาสนาให้กับโบสถ์ต่างๆหลายรายการ มีทั้งงานเขียนภาพบนแผ่นไม้และภาพปูนเปียก ผลงานเด่นในช่วงนี้ได้แก่ภาพ The Bardi Altarpiece และภาพ San Barnaba Altarpiece

 
ผลงานชิ้นเอกสุดประณีตอ่อนหวาน

botticelli-mythological-paintings-1

 
หลังจากกลับจากกรุงโรมบอตติเชลลีได้รับการว่าจ้างให้เขียนภาพประดับห้องหอของคู่บ่าวสาวในตระกูลเศรษฐีอยู่บ่อยครั้ง โดยเฉพาะตระกูล Medici ซึ่งเป็นตระกูลของผู้ปกครองเมืองฟลอเรนซ์ เรื่องราวในภาพเขียนประเภทนี้มักจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับความรัก ความโรแมนติก หรือวีรสตรีผู้งดงามทั้งรูปลักษณ์และจิตใจ ซึ่งส่วนใหญ่ก็เอามาจากตำนานที่ชื่นชอบและรู้จักกันเป็นอย่างดี และนี่ก็เป็นที่มาของผลงานชุดสำคัญที่สุดของบอตติเชลลี เขาเขียนภาพจากตำนานเก่าแก่ออกมาได้งดงามเกินคำบรรยาย ที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักกันมากที่สุดมีอยู่ 4 ภาพ สองภาพแรกคือภาพ The Birth of Venus และ Primavera เป็นผลงานชิ้นเอกสุดประณีตอ่อนหวานมีชื่อเสียงโด่งดังที่สุดในบรรดาภาพเขียนทั้งหมดของบอตติเชลลี ได้รับการยกย่องให้เป็นตัวอย่างที่สมบูรณ์แบบของจิตวิญญาณแห่งยุคเรอเนสซองส์ และปัจจุบันยังจัดแสดงอยู่ในห้องเดียวกันที่หอศิลป์อุฟฟีซี อีกสองภาพได้แก่ภาพ Venus and Mars และ Pallas and the Centaur

 
พระแม่มารีผู้งามสง่าและอ่อนโยน

botticelli-madonnas-1

 
สิ่งหนึ่งที่บอตติเชลลีทำมาโดยตลอดตั้งแต่เริ่มการเขียนภาพใหม่ๆคือการเขียนภาพพระแม่มารีและพระบุตรในหลากหลายเหตุการณ์และอิริยาบถ ที่จริงภาพพระแม่มารีถือเป็นหนึ่งในแนวการเขียนภาพที่นิยมมากที่สุดในศตวรรษที่ 15 บอตติเชลลียังเป็นศิลปินคนแรกๆที่ใช้รูปแบบวงกลม (tondo) ซึ่งนิยมใช้ในการเขียนภาพพระแม่มารีรวมถึงภาพอื่นๆในเวลาต่อมา พระแม่มารีในภาพของบอตติเชลลีสวยงามสง่าทั้งรูปร่างผิวพรรณและเครื่องแต่งกายที่หรูหราตามยุคสมัย พร้อมกับมีใบหน้าที่งดงามอ่อนโยนเป็นที่ประทับใจของผู้ชม ในภาพนอกจากพระบุตรแล้วก็มักจะมีนางฟ้าแสนสวยเข้ามาประกอบอยู่ด้วยเสมอ ภาพพระแม่มารีของบอตติเชลลีที่โดดเด่นมากคือภาพ Madonna of the Magnificat และภาพ Madonna of the Book

 
ภาพเหมือนบุคคลที่โดดเด่นเนียนตา

botticelli-Portraits-1

 
บอตติเชลลีวาดภาพเหมือนบุคคลไว้จำนวนมากแต่เหลือรอดมาถึงปัจจุบันไม่มากนัก เขาเป็นศิลปินที่เขียนภาพเหมือนได้ดีที่สุดคนหนึ่งในยุคนั้น อาจด้วยเหตุนี้ตระกูล Medici จึงเป็นผู้อุปถัมภ์สำคัญของเขา บอตติเชลลีเขียนภาพเหมือนคนในตระกูลนี้หลายต่อหลายคน เขายังชอบเขียนภาพเหมือนบุคคลใส่ไว้ในผลงานชิ้นอื่นอีกด้วย อย่างเช่นภาพของบุคคลในตระกูล Medici ไปปรากฏอยู่ในผลงานในแนวศาสนาคือภาพ Adoration of the Magi และยังมีภาพบุคคลอื่นในผลงานชิ้นอื่นๆอีก บอตติเชลลีมีภาพเหมือนบุคคลที่โดดเด่นอยู่หลายภาพ ได้แก่ภาพ Portrait of a Man with a Medal of Cosimo the Elder และภาพ Portrait of a Young Woman

 
ย้อนยุคกลับไปสมัยโบราณเก่าก่อน

botticelli-later-years-2

 
ช่วงปลายชีวิตแทนที่บอตติเชลลีจะปรับเปลี่ยนสไตล์ไปสู่ความทันสมัยเหมือนศิลปินคนอื่น เขากลับหันไปสนใจเขียนภาพย้อนยุคกลับไปสู่สมัยกอธิคที่เฟื่องฟูก่อนหน้ายุคของเขาเป็นร้อยปี เทคนิคและการเลือกใช้สีจะแตกต่างจากงานร่วมสมัยค่อนข้างมาก แต่ภาพเขียนของเขาก็ยังคงงดงามและมีเอกลักษณ์ ผลงานที่โดดเด่นในช่วงนี้ได้แก่ภาพ Calumny of Apelles และภาพ The Mystical Nativity

หลังจากปี 1500 บอตติเชลลีแทบจะไม่ได้เขียนภาพอีกเลย เขาใช้เวลาส่วนใหญ่กับการออกแบบและวาดรูปเพื่อทำหนังสือ Divine Comedy Illustrated by Botticelli จากวรรณกรรมชิ้นสำคัญเรื่อง Divine Comedy ของ Dante Alighieri ซึ่งประกอบด้วยภาพจากการวาดของเขา 92 ภาพ เช่น ภาพ The Abyss of Hell และ Inferno XVIII หนังสือนี้ได้รับการยกย่องว่าเป็นผลงานชั้นยอดอีกชิ้นหนึ่งของบอตติเชลลี ปี 1504 เขาเป็นหนึ่งในคณะกรรรมการพิจารณาสถานที่ตั้งรูปปั้น David ประติมากรรมชิ้นเอกของ Michelangelo ร่วมกับ Leonardo da Vinci บอตติเชลลีเสียชีวิตในปี 1510 ในวัย 65 ปี

 
เขาคือศิลปินรักร่วมเพศจริงหรือ?

botticelli-Portraits-2

 
บอตติเชลลีไม่เคยแต่งงาน เขาทุ่มเทเวลาทั้งหมดกับการทำงานศิลปะตลอดทั้งชีวิต จึงมีการถกเถียงกันมานานกว่าร้อยปีแล้วว่าเขาเป็นพวกรักร่วมเพศหรือไม่ ฝ่ายกล่าวหาหลายคนตั้งข้อสังเกตความเป็นพวกรักร่วมเพศจากภาพเหมือนตัวเองของเขา รวมทั้งพยายามหาร่องรอยของเรื่องนี้จากบันทึกทางประวัติศาสตร์ แต่ยังไม่พบหลักฐานอะไรที่ชัดเจน ฝ่ายที่ไม่เชื่อบอกว่าผู้คนจำนวนมากในสมัยนั้นมักจะถูกกล่าวหาแบบนี้

ว่ากันว่าบอตติเชลลีหลงรักผู้หญิงคนหนึ่งชื่อ Simonetta Vespucci แต่ไม่สมหวังเพราะเธอแต่งงานแล้ว หลายคนเชื่อว่าเธอคือนางแบบในภาพของบอตติเชลลีหลายภาพรวมทั้ง The Birth of Venus และ Portrait of a Young Woman ทั้งๆที่เธอเสียชีวิตไปก่อนที่เขาจะเขียนภาพเหล่านั้นหลายปี บอตติเชลลีเคยขอร้องไว้ว่าให้ฝังร่างของเขาไว้แทบเท้าของเธอ และความหวังของเขาก็เป็นจริงในอีก 34 ปีต่อมาเมื่อเขาเสียชีวิต

 
ผลงานของศิลปินผู้ยิ่งใหญ่แห่งยุค

บอตติเชลลีมีผลงานในหลากหลายแนว ทั้งแนวเกี่ยวกับศาสนา เรื่องจากตำนาน ภาพพระแม่มารี และภาพเหมือนบุคคล มีทั้งภาพบนแผ่นไม้ ภาพปูนเปียก และภาพบนผ้าใบ ความโดดเด่นอยู่ที่ความประณีตอ่อนหวานนุ่มละมุน ผลงานของเขาเป็นที่ชื่นชอบของผู้คนทั่วโลก และต่อไปนี้คือบางส่วนของผลงานอันยอดเยี่ยมของบอตติเชลลีที่งดงามดั่งฝัน

Religious Paintings

botticelli-religious-paintings-1

Adoration of the Magi

botticelli-religious-paintings-2

Fortitude

botticelli-religious-paintings-3

The Annunciation

botticelli-religious-paintings-4

Nativity

botticelli-religious-paintings-5

St. Sebastian

botticelli-religious-paintings-6

Lamentation over the Dead Christ

botticelli-religious-paintings-7

St. Augustine

botticelli-religious-paintings-8

Cestello Annunciation

botticelli-religious-paintings-9

Coronation of the Virgin

botticelli-religious-paintings-10

Bardi Altarpiece (The Virgin and Child Enthroned)

botticelli-religious-paintings-11

The Resurrected Christ

botticelli-religious-paintings-12

Adoration of the Kings

botticelli-religious-paintings-13

The Return of Judith to Bethulia

botticelli-religious-paintings-14

Madonna enthroned with child, four angels, and saints

botticelli-religious-paintings-15

The Discovery of the Body of Holofernes

Sistine Chapel

botticelli-sistine-chapel-1

Trials of Moses

botticelli-sistine-chapel-2

Punishment of the Sons of Corah

botticelli-sistine-chapel-3

Temptations of Christ

botticelli-sistine-chapel-4

St. Sixtus II

Mythological Paintings

botticelli-mythological-paintings-1

The Birth of Venus

botticelli-mythological-paintings-2

Primavera

botticelli-mythological-paintings-3

Mars and Venus

botticelli-mythological-paintings-4

Pallas and the Centaur

botticelli-mythological-paintings-5

The Story of Nastagio degli Onesti I

botticelli-mythological-paintings-6

The Story of Nastagio degli Onesti II

botticelli-mythological-paintings-7

The Story of Nastagio degli Onesti III

botticelli-mythological-paintings-8

The Story of Nastagio degli Onesti IV

Madonnas

botticelli-madonnas-1

Madonna of the Magnificat

botticelli-madonnas-2

Madonna of the Book

botticelli-madonnas-3

Madonna and Child with St. John the Baptist

botticelli-madonnas-4

Madonna and Child

botticelli-madonnas-5

Madonna and Child with an Angel (Madonna dell’Eucarestia)

botticelli-madonnas-6

The Virgin and Child with Two Angels and the Young St John the Baptist

botticelli-madonnas-7

Madonna and Child with Eight Angels

botticelli-madonnas-8

Madonna in Glory with Seraphim

botticelli-madonnas-9

Madonna of the Rosegarden (Madonna del Roseto)

botticelli-madonnas-10

Virgin and Child with St. John the Baptist

botticelli-madonnas-11

Madonna of the Pomegranate (Madonna della Melagrana)

botticelli-madonnas-12

Virgin and Child with Six Angels and the Baptist

Portraits

botticelli-Portraits-1

Portrait of a Man with a Medal of Cosimo the Elder

botticelli-Portraits-2

Portrait of a young woman

botticelli-Portraits-3

Portrait of a Young Man

botticelli-Portraits-4

Portrait of a young woman

botticelli-Portraits-5

Portrait of a Young Man Holding a Medallion

botticelli-Portraits-6

Portrait of a Young Man with Red Hat

botticelli-Portraits-7

Portrait of a Young Man

botticelli-Portraits-8

Portrait of a Young Woman

botticelli-Portraits-9

Portrait of Dante

botticelli-Portraits-10

Portrait of Giuliano de’ Medici

botticelli-Portraits-11

Portrait of Lorenzo di Ser Piero Lorenzi

botticelli-Portraits-12

Portrait of a Young Man

botticelli-Portraits-13

Portrait of Michelle Marullo

botticelli-Portraits-14

Portrait of a Lady

botticelli-Portraits-15

Portrait of Esmeralda Brandini

Later Years

botticelli-later-years-1

Calumny of Apelles

botticelli-later-years-2

The Mystical Nativity

botticelli-later-years-3

Adoration of the Christ Child

botticelli-later-years-5

Christ Crowned with Thorns

botticelli-later-years-9

St. Jerome

botticelli-later-years-6

The Story of Lucretia

botticelli-later-years-4

Holy Trinity

botticelli-later-years-7

Adoration of the Magi

botticelli-later-years-8

St. Augustine in His Cell

botticelli-later-years-10

Lamentation over the Dead Christ

botticelli-later-years-11

The Abyss of Hell

botticelli-later-years-12

Inferno XVIII

แม้ในช่วงบั้นปลายชีวิตชื่อเสียงของบอตติเชลลีต้องตกต่ำด่างพร้อยตามผู้อุปภัมภ์ที่หมดอำนาจ เขาจึงไม่ได้รับการยกย่องเท่าที่ควร แต่ผลงานของเขามิได้ด้อยค่าลง ยังคงยืนยงเรื่อยมาจวบจนปัจจุบัน เขาคือหนึ่งในศิลปินผู้ยิ่งใหญ่ตลอดกาลของโลก

botticelli-2

 

 
ข้อมูลและภาพจาก wikipedia, britannica, Google Sites

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *