“การขุดค้นที่น่าตื่นเต้นนี้มันใกล้เคียงที่สุดที่เราจะค้นพบม้วนหนังสือเดดซีชุดใหม่ในรอบ 60 ปี จนถึงปัจจุบันม้วนหนังสือเดดซีถูกพบในถ้ำที่เมือง Qumran เพียง 11 แห่งเท่านั้น แต่ตอนนี้ไม่มีข้อสงสัยเลยว่านี่เป็นถ้ำที่ 12” Dr. Oren Gutfeld นักโบราณคดีจากมหาวิทยาลัยฮีบรู หัวหน้าทีมขุดค้นกล่าว
แม้ว่าม้วนหนังสือจะไม่ได้ถูกค้นพบ แต่มีทรัพย์สมบัติอย่างอื่นทิ้งไว้กลาดเกลื่อน เหยือกและฝาปิดที่แตกละเอียดถูกพบในโพรงที่ผนังถ้ำ และเศษเล็กเศษน้อยของสิ่งห่อหุ้ม เช่น สายรัดหนังและเชือกจากช่วงเวลาเดียวกันชี้ให้เห็นว่าครั้งหนึ่งมันเคยมัดเอกสารสำคัญนี้ไว้ แต่สิ่งสำคัญที่สุดที่พบในถ้ำที่ได้บอกเรื่องราวและชะตากรรมของม้วนหนังสือคือหัวอีเต้อ 2 อันที่มีอายุราวช่วงทศวรรษ 1950 สันนิษฐานว่า เป็นของหัวขโมยผู้ที่ทุบเหยือกแตกแล้วหนีไปพร้อมกับเอกสารล้ำค่า
นอกจากนี้ยังมีการพบภาชนะดินเผา ใบมีดและหัวลูกศรทำจากหินเหล็กไฟ และตราประทับที่ทำจากหินคาร์เนเลียน ซึ่งทำให้รู้ว่าถ้ำนี้ถูกใช้ในยุคทองแดงและยุคหินใหม่
ถ้ำแห่งนี้จะถูกเรียกว่า Q12 ตามปกติแล้วตัวอักษร Q ที่หมายถึง Qumran จะอยู่ตามหลังตัวเลข แต่ในกรณีนี้ตัว Q อยู่ข้างหน้าเหมือนกับถ้ำที่ 8 เพื่อบอกว่าไม่พบม้วนหนังสือในถ้ำ
การขุดค้นครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ “Operation Scroll” ขององค์การวัตถุโบราณอิสราเอล (IAA) ที่มีวัตถุประสงค์ทำการสำรวจถ้ำในบริเวณนี้ที่นักโบราณคดีเชื่อว่ามีสิ่งของสำคัญซุกซ่อนอยู่เป็นจำนวนมาก
“การค้นพบถ้ำม้วนหนังสืออีกแห่งพิสูจน์ชัดว่ายังมีงานในทะเลทราย Judaean ที่ยังต้องทำอีกมาก สิ่งสำคัญยิ่งใหญ่ยังรอการค้นพบอยู่” Israel Hasson ผู้อำนวยการทั่วไปของ IAA กล่าว “เรากำลังแข่งกับเวลาและพวกโจรขโมยวัตถุโบราณเพื่อแลกกับเงิน รัฐบาลอิสราเอลต้องการขุดค้นถ้ำทั้งหมดในทะเลทราย Judaean อย่างเป็นระบบร่วมกับสาธารณะชน”
ข้อมูลและภาพจาก huji, newatlas
